Wat willen we bereiken?
- Een leefomgevingskwaliteit realiseren die onder de wettelijke milieunormen blijft en samen met inwoners en bedrijven werken aan een duurzame gemeente.
- In stand houden van het huidige groen, waarbij groen op hiervoor geschikte locaties een hoge natuurwaarde kan bereiken door deze zodanig te beheren dat de biodiversiteit wordt vergroot.
- Het verder ontwikkelen van een duurzaam oppervlaktewatersysteem waarbij de aandacht ligt op natuur, recreatie en veiligheid.
- Het beschermen van de volksgezondheid en het milieu.
- Voldoen aan de landelijke doelstelling van 75% afvalscheiding en 100 kilo restafval per inwoner per jaar in 2020.
- In 2050 is de bebouwde omgeving in Heemskerk energieneutraal.
Lasten, baten en saldo
bedragen × € 1.000
Context en achtergronden
Duurzaamheid
In het kader van de doelstellingen van het landelijke Energieakkoord 2013-2023 zal de gebouwde omgeving in 2050 energieneutraal moeten zijn en volgens de Energieagenda van het Rijk wordt voor de energievoorziening geen aardgas meer gebruikt. Vanaf 2020 dienen nieuwbouwwoningen nagenoeg energie neutraal te worden gebouwd, voor nieuwe overheidsgebouwen geldt dit al. In 2020 is het aandeel duurzaam opgewekte energie 14% van de gehele energieproductie en 16% in 2023. Met het programma 'Nederland Circulair in 2050' streeft het Rijk naar een circulaire economie in 2050. Alle afvalstoffen zijn dan grondstoffen geworden.
Milieu
De doelstellingen en ambities op het gebied van Milieubeleid zijn opgenomen in het Milieubeleidsplan 2014-2018. Het beleid richt zich onder andere op een toenemende participatie van burgers en bedrijven in de verduurzaming van de gemeente Heemskerk.
Naast het milieubeleidsplan is voor een aantal milieuthema’s aparte beleidsnotities van kracht. Het milieuwerkprogramma vloeit voort uit het milieubeleidsplan en de vigerende beleidsnotities.
De Omgevingsdienst IJmond (ODIJ) ondersteunt de gemeente bij het opstellen en uitvoeren van de milieu beleidsplannen.
Water en riolering
In 2017 is het gezamenlijke water- en rioleringsplan 'Verbinden met water 2017-2021' van de gemeenten Beverwijk en Heemskerk en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier vastgesteld.
Samenwerking in de waterketen blijft het hoofdthema voor de riolering. Zowel op beleids- als beheerniveau wordt waar mogelijk samengewerkt om kosten te besparen, de kwaliteit van de diensten en/of producten te verhogen en elkaars kennisniveau op peil te houden.
Naast de maatregelen in de openbare ruimte, zal ook een groter beroep worden gedaan op de bewoners om hun eigen omgeving klimaatbestendig in te richten.
Een duurzaam oppervlaktewatersysteem houdt in dat er mooi, schoon en voldoende open water aanwezig is en dat het water bijdraagt aan de waarde van de leefomgeving.
Groen
Het Groenbeleidsplan schetst de groene kaders en is een instrument dat wordt ingezet om groen een volwaardige plek in de belangenafweging tussen de verschillende beleidsvelden te geven.
Spil hierin vormt de aangewezen groenstructuur. De ruime en vooral groene opzet van het stedelijk gebied maakt Heemskerk tot een aantrekkelijk woongebied.
Grondstoffen/terugloop van restafval
In 2017 is het Grondstoffenplan 2017-2020 aangeboden aan de raad ter vaststelling.
In het plan staat opgenomen dat de gemeente in samenwerking met HVC op zoek is naar de meest optimale manier van brongescheiden inzameling, om te komen tot de landelijke doelstelling van 75% afvalscheiding en 100 kilo restafval per inwoner per jaar in 2020.
Wat gaan we ervoor doen?
Duurzaamheid
De mogelijkheden voor de gemeente liggen met name bij zonne-energie, warmtekoudeopslag, hergebruik van restwarmte en geothermie. Daarnaast wordt ingezet op energiebesparing en isolatie van de bestaande bouw. Voor de openbare verlichting wordt gestreefd naar een energiebesparing van 20% in 2020 en 50% in 2030 ten opzichte van 2013. Bedrijven dienen efficiënt met energie om te gaan waarbij de overheid een ondersteunende rol inneemt.
Milieu
Uitvoering geven aan het Programma IJmond bereikbaar (zie programmaonderdeel 3.2, Visie luchtkwaliteit 2016-2021 en het Actieplan Geluid 2013-2018). De hieruit voortvloeiende projecten zijn onder andere het verbeteren van de verkeersdoorstroming, de aanleg van e-laadpunten, het stimuleren van het openbaar vervoer en de fiets en het aanleggen van stil asfalt.
Water
In 2018 wordt de laatste fase van de vernieuwde ecoscan uitgevoerd. Op basis van die resultaten kan een pakket aan bijbehorende maatregelen worden opgesteld om tot een duurzaam oppervlaktewatersysteem te komen. In 2019 zal het plan van aanpak ter besluitvorming worden aangeboden.
De staat van onderhoud van de gemeentelijke beschoeiing is in 2017 geïnventariseerd. Een voorstel voor het vervangingsprogramma van de beschoeiing zal dit jaar worden aangeboden ter besluitvorming.
Riolering
Tot en met 2021 zal aan de volgende maatregelen invulling worden gegeven:
- Omvorming verbeterd gescheiden rioolstelsels naar gescheiden rioolstelsels (2017-2021).
- Verder ontvlechten van de gemengde riolering (2017-2021).
- Realiseren van voorlichtingsfolders ten aanzien van regenwater verwerken op eigen terrein (2018).
- Herzien beleid riolering- en water (2020).
- Completeren van de infiltratiekansenkaart (2021).
Groen
De hoofdgroenstructuur, parken en grotere groengebieden (o.a. De Baandert) vormen de groene ruggegraat in Heemskerk. Behouden van dit groen en verhogen van de biodiversiteit door onder meer het toepassen van een natuurlijk maaibeheer en de inzet van begrazing door schapen zijn de pijlers voor de komende jaren.
Klimaatadaptatie gaat een steeds belangrijkere rol spelen door een veranderend klimaat met meer kans op hevigere regenbuien en hogere temperaturen. Groen speelt hierin als buffer een belangrijke rol. Groen en bomen zijn belangrijk voor de beeldkwaliteit, verminderen van hittestress, de waterhuishouding en voor het vergroten van de biodiversiteit.
Grondstoffen/terugloop van restafval
Tot en met 2020 zullen de volgende maatregelen nader uitgewerkt worden:
- Restafval op afstand in ondergrondse containers bij alle woningen.
- Rolcontainers bij laagbouw (zowel een GFT, OPK als een PMD rolcontainer per woning).
- Bestaande verzamelcontainers PMD en OPK verplaatsen naar hoogbouw.
- Toegangscontrole systeem op ondergrondse containers.
- Weren van commercieel gebruik van particuliere middelen.
De wijken Broekpolder en Waterakkers worden voorlopig niet aangepast naar het voorkeursmodel, deze wijken zijn voorzien van ondergrondse containers voor GFT en restafval. Deze wijken dienen een ‘op maat’ oplossing te krijgen. Aangegeven wens is bij deze wijken extra (bovengrondse) containers voor PMD te plaatsen en hier mogelijk een pilotproject van te maken.
Verbonden partijen
- Het Afvalschap IJmond-Zaanstreek (GR AIJZ): Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten (Heemskerk, Beverwijk, Velsen en Zaanstad) met betrekking tot het beheer van de aandelen van de gemeenten in de NV. HVC en alles wat daartoe dienstbaar is.
- De ReinUnie (GR RU): deze Gemeenschappelijke Regeling beheert de activa van de gezamenlijke gemeenten (Heemskerk, Beverwijk en Velsen) zoals inzamelmiddelen en afvalbrengstations.
- Omgevingsdienst IJmond (GR ODIJ): de Omgevingsdienst IJmond voert de milieutaken voor Heemskerk uit op basis van het Milieubeleidsplan 2014-2018.
Effect- en prestatie indicatoren
Omschrijving | Realisatie | Streefwaarden | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
1. Omvang huishoudelijk afval/kg per inwoner | 235 | 250 | 250 | 225 | 170 | 105 | 100 |
2. Hernieuwde elektriciteit (percentage) | 6,30 | 7,00 | 8,75 | 10,50 | 12,25 | 14,00 | 15,75 |
3. Ontvlechten rioolstelsel (m') | 2.390 | 275 | 1.000 | 2.000 | 2.000 | 2.000 | 2.500 |
Toelichting
Nr. 2 | De hernieuwde elektriciteit bestaat uit opwek van zonne-energie door particulieren en de stroomopbrengst van de windmolen op bedrijventerrein de Trompet. De streefwaardenzijn gebaseerd op de doelstelling voor hernieuwbare energie uit het Energieakkoord. |
Bronnen
1 | CBS - Statistiek Huishoudelijk afval |
2 | www.energieinbeeld.nl en website eigenaar windmolen Trompet |
3 | Gemeente Heemskerk |
Risico's
Omschrijving | Kwantificering/Categorie | Beheersmaatregel | |
---|---|---|---|
Mogelijk aantreffen van vervuilde gronden die eigendom zijn van de gemeente. | Financieel: | Door milieuvergunningen nieuwe vervuilingen tegengaan en bij oude vervuilingen zoveel mogelijk proberen de kosten neer te leggen bij de vervuiler. | |
Door overstorten vanuit de riolering oppervlaktewater vervuilen met afvalwater. | Imago | Gemengde rioolstelsels te scheiden, waarbij vuil water en regenwater apart worden afgevoerd. | |
Door meer kwijtscheldingen, doorbelaste kosten zoals overhead en kosten voor de straatreiniging, bestaat de kans dat de gestelde financiële kaders van het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) te krap zijn. | Financieel: | Bij het opstellen van de begroting dienen realistische ramingen ten aanzien van kwijtscheldingen en doorbelaste kosten voorhanden te zijn. | |
Mogelijk niet behalen van de landelijke milieudoelstelling om 75% afvalscheiding te realiseren en 100 kg restafval per inwoner per 2020. | Financieel: | De maatregelen uit het addendum en het Grondstoffenplan verder uit te werken. Bij uitwerking aangeven welke besparing de maatregel daadwerkelijk met zich meebrengt en hoe dit zich verhoud wanneer ervoor wordt gekozen de maatregel niet of anders uit te voeren dan volgens het voorstel vanuit het addendum. |
Dit kost het
Bedragen × € 1.000 | Rekening 2016 | Begroting 2017 | Begroting 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | Begroting 2021 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | 12.046 | 9.809 | 9.862 | 9.964 | 10.082 | 10.199 | |
Baten | 8.629 | 8.395 | 8.482 | 8.605 | 8.732 | 8.861 | |
Saldo | 3.418 | 1.414 | 1.380 | 1.359 | 1.350 | 1.339 |