a. Algemene uitkering
De grootste inkomstenbron voor de gemeente is de Algemene uitkering uit het gemeentefonds. De Algemene uitkering is een ongebonden uitkering dat wil zeggen dat het Rijk niet aangeeft wat de gemeente met het geld mag doen, dit in tegenstelling tot specifieke uitkeringen. Drie factoren bepalen de omvang van het gemeentefonds: de voedingssystematiek, de taakgerelateerde mutaties en de kortingen. De ontwikkeling van de Algemene uitkering is met name afhankelijk van de rijks-uitgaven.
De gemeenten gezamenlijk hebben over een uitkeringsjaar recht op het in de begroting van het gemeentefonds vermelde bedrag. Dit bedrag wordt eerst verminderd met het totaal aan verplichtingen voor aanvullende uitkeringen (zgn. artikel 12-gemeenten). Het dan resterende bedrag wordt over alle gemeenten verdeeld op basis van verdeelmaatstaven zoals het inwoneraantal en de oppervlakte van een gemeente.
In de Mei- en Septembercirculaire worden de bedragen per verdeelmaatstaf aangegeven. Het totaal van de verdeelmaatstaven wordt vervolgens vermenigvuldigd met de uitkeringsfactor. Zo ontstaat de Algemene uitkering van elke individuele gemeente. Elke verandering in de hoogte van de Algemene uitkering uit het gemeentefonds beïnvloedt direct de beschikbare ruimte in de begroting.
De Algemene uitkering omvat ook de decentralisatie- en integratie-uitkeringen. Dit zijn uitkeringen voor activiteiten die nog niet zijn opgenomen in de Algemene uitkering en zijn evenals de Algemene uitkering vrij besteedbaar maar met een andere verdelingssystematiek dan de standaard verdeelmaatstaven. Voor 2018 wordt de totale Algemene uitkering voor Heemskerk begroot op € 54,381 miljoen.
Hieronder is de ontwikkeling van de Algemene uitkering voor Heemskerk weergegeven gebaseerd op de Meicirculaire 2017 exclusief de integratie-uitkering van het Sociaal domein, die hierna wordt weergegeven.
De ontwikkeling in positieve zin wordt met name beïnvloed door het effect van hogere loon- en prijsontwikkeling op de rijksbegroting alsmede een compensatie voor gestegen pensioenpremies ABP.
b. Integratie-uitkering Sociaal domein
De gemeente is op grond van de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Participatiewet integraal verantwoordelijk voor het Sociaal domein. Hiertoe gold voor een periode van drie jaar een integratie-uitkering Sociaal domein als onderdeel van de Algemene uitkering. Vanaf 2018 zou de integratie-uitkering komen te vervallen en opgenomen worden in de Algemene uitkering. Deze overheveling is echter uitgesteld en zal pas later plaatsvinden.
Onderstaand is de ontwikkeling van de integratieIntegratie-uitkering Sociaal domein voor Heemskerk weergegeven gebaseerd op de Meicirculaire 2017.